Każdy z nas (o ile sam nie doświadczył), to był świadkiem omdlenia. Najłatwiej o nie w trakcie szkolnych apeli, podczas nabożeństwa w kościele lub podczas zawodów sportowych i meczy rozgrywanych w pełnym słońcu.
Niestety, mimo łatwej procedury udzielania pomocy w trakcie omdlenia wciąż popełniamy wiele błędów, które niekoniecznie pomogą poszkodowanemu.
Czy jest omdlenie?
Definiuje się je jako przejściową utratę przytomności z powodu hipoperfuzji (zmniejszony przepływ krwi) mózgu, charakteryzującą się szybkim początkiem, krótkim czasem trwania oraz całkowitym powrotem przytomności, do którego dochodzi samoistnie.
Najczęstsze przyczyny utraty przytomności są konsekwencją:
- nagłej zmiany z pozycji siedzącej do stojącej,
- chorób serca,
- chorób tętnic doprowadzających krew do mózgu,
- padaczki,
- spadku poziomu cukru we krwi.
Omdlenia najczęściej doświadczają (oprócz chorych na serce) osoby, które: wykonywały wysiłek fizyczny, doświadczyły nagłego nieprzyjemnego bodźca, jak strach lub ból, długo utrzymywały pozycję stojącą lub przebywały w zatłoczonym, gorącym pomieszczeniu. Do omdlenia dochodzi także, gdy osoba nagle zmieniła pozycję ciała, powodując tym spadek ciśnienia tętniczego.
Stan przedomdleniowy
Zanim jednak w przebiegu omdlenia dojdzie do utraty przytomności u chorego może wystąpić stan przedomdleniowy. Możemy go z łatwością rozpoznać i prawidłowo zareagować, tym samym nie dopuszczając do omdlenia. Objawy tego stanu mogą utrzymywać się przez kilka sekund przed omdleniem, najważniejsze z nich to:
- bladość, pocenie się,
- dreszcze,
- zawroty głowy,
- splątanie,
- zaburzenie widzenia,
- ból brzucha, nudności,
- wymioty,
- osłabienie.
Aby zapobiec omdleniu zaleca się wykonanie kilku ćwiczeń fizycznych (kurczenie mięśni dolnej i/lub górnej części ciała), przeciwdziałających obniżeniu ciśnienia tętniczego. Ważne jest, aby chory utrzymywał lub przyjął bezpieczną pozycję ciała (siedzącą lub leżącą). Grafiki wraz z opisami ćwiczeń zalecanymi przez Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA) można znaleźć w tym miejscu: https://eccguidelines.heart.org/tables/2015-guidelines-update-part-14-recommendations-2/?fbclid=IwAR0lJpkvlbsyMh_EmUj7jHrw29qj7UBqXprT9GxWJ9qt_0TnPvDmfYit2MY
Pierwsza pomoc w omdleniu
Pozostawienie poszkodowanego, który stracił przytomność w niewłaściwej pozycji może utrudniać oddychanie. Osoba nieprzytomna potrzebuje pomocy, dlatego ważne jest aby:
- Sprawdzić, czy osoba, która zemdlała oddycha prawidłowo.
- Jeżeli oddycha prawidłowo, należy ułożyć ją w pozycji bezpiecznej.
- Należy odgiąć głowę poszkodowanego do tyłu, aby udrożnić drogi oddechowe oraz umożliwić wydostanie się treści płynnej z ust.
- W przypadku kiedy podejrzewamy uraz, osoba poszkodowana nie oddycha lub oddycha nieprawidłowo należy wezwać pomoc, dzwoniąc pod nr 112 i rozpocząć RKO.
Każdą utratę przytomność warto zgłosić lekarzowi w celu wykluczenia poważnych chorób.
